W przeszłości lekarze zakładali, że witamina C jest ważna w leczeniu szkorbutu. Brytyjski lekarz John Woodall stosował owoce cytrusowe w leczeniu szkorbutu już w 1617 roku. Jednak chemiczna budowa witaminy C jest znana dopiero od lat 30. XX wieku. Za identyfikację i syntezę tej substancji w 1937 roku przyznano dwie Nagrody Nobla: z medycyny (Albert Szent-Györgyi) i z chemii (Walter Norman Haworth).
Na co pomaga witamina C?
W ramach współczesnych badań medycyny molekularnej odkryto cały szereg ważnych efektów działania witaminy C. Począwszy od jej działania antyoksydacyjnego, poprzez wpływ na elastyczność skóry, gojenie się ran, integralność tkanki łącznej czy wchłanianie żelaza, po badania wykazujące jej specyficzną rolę w walka z infekcjami, komórkami nowotworowymi, chorobami układu krążenia, alergiami i wieloma innymi schorzeniami, takimi jak np. gojenie się złamań.
Witamina C działa przede wszystkim jako donor elektronów. Ma to znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania kluczowych enzymów biorących udział w syntezie kolagenu w skórze i chrząstkach, naczyniach krwionośnych i ranach czy enzymach syntetyzujących karnitynę. Witamina C jest również niezbędna do syntezy dopaminy i innych hormonów peptydowych, a jej działanie antyproliferacyjne (hamujące wzrost) na niektóre typy komórek nowotworowych jest znaczące. W ostatnich latach udało się dokładniej scharakteryzować nie tylko efekt prewencyjny wystarczającej podaży witaminy C, ale także potencjał terapeutyczny wysokich dawek witaminy C (rzędu kilku gramów dziennie) w wielu stanach patologicznych, m.in. zwłaszcza przewlekły stres.
Witamina C znana jest przede wszystkim jako witamina skuteczna przy przeziębieniach. Wzmacnia działanie układu odpornościowego, a ostatnio odkryto inne pozytywne skutki dla aktywności naszego organizmu. Oznaczałoby to, że ta substancja jest jeszcze ważniejsza dla naszego organizmu, niż myśleliśmy! Przyjrzyjmy się trzem z nich!
Czy witamina C pomaga walczyć z lękiem i stresem?
Otóż okazuje się, że tak i są na to dowody. Podczas jednego badania uczniowie szkół średnich zostali podzieleni na dwie grupy. Jedna otrzymywała 500 mg witaminy C dziennie, a druga otrzymywała placebo. Poziom lęku tych młodych ludzi został następnie zmierzony za pomocą Inwentarza Lęku Becka (BAI). Ta metoda została opracowana do tych celów i jest stosowana bezpośrednio przed egzaminem, a następnie 2 tygodnie po nim. BAI uczniów z grupy placebo nie zmienił się (pozostał umiarkowany), podczas gdy BAI uczniów z grupy suplementujące witaminę C obniżył się z „umiarkowanego” do zdrowszego „niskiego” wyniku lęku.
Witamina C – czy jest dobra dla seniorów?
Okazuje się, że witamina C może pomóc zachować formę nawet w starszym wieku. Japońscy naukowcy przebadali 655 kobiet w średnim wieku 75 lat, które podzielono na cztery grupy na podstawie poziomu witaminy C – od najniższego do najwyższego – a następnie zmierzono ich sprawność fizyczną. Stwierdzono, że grupa z wyższym poziomem witaminy C wykazywała znacznie lepsze wyniki, na przykład w przypadku siły chwytu dłoni czy stania na jednej nodze. Może to oznaczać, że kobiety, które spożywają więcej witaminy C, mogą zachować więcej masy mięśniowej w okresie menopauzy, kiedy mięśnie mają tendencję do zaniku.
Dlaczego witamina C to kluczowa cząsteczka dla mózgu?
Witamina C jest przeciwutleniaczem, który jest powszechnie znany, ale być może mniej się o nim mówi, jako jeden z kluczowych antyoksydacyjnych obrońców ośrodkowego układu nerwowego. Witamina C występuje w dużych ilościach w mózgu. Witamina ta wiąże wolne rodniki, które powstają podczas pracy mózgu, chroniąc w ten sposób układ nerwowy. Jej obecność w ośrodkowym układzie nerwowym jest na tyle istotna, że uważa się, że jej niedobór odgrywa rolę w rozwoju różnych chorób układu nerwowego (otępienie, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona).
Tabletki, kapsułki czy krople, którą witaminę C wybrać?
Obecnie na rynku je bardzo duży wybór produktów z witaminą C. Do wyboru mamy tabletki z witaminą C, kapsułki, płyn lub krople. Dostępne preparaty różnią się dawką, składem, ceną i jakością. Czym zatem się kierować wybierając produkt z witaminą C? Czy koniecznie wybrać lek czy może postawić na dobry suplement diety. Podpowiadamy.
Na początek warto zwrócić uwagę na skład. Im bardziej naturalny skład i mniej substancji pomocniczych tym lepiej. Tabletki z witaminą C z uwagi na swoją budowę będę mieć więcej substancji pomocniczych w składzie. Raczej unikajmy stosowania na co dzień rozpuszczalnych tabletek z witaminą C.
Standardy GMP i cGMP, czyli jak zweryfikować jakość produktów z witaminą C.
Druga kwestia często podkreślana w reklamach rozróżnienie na lek lub suplement diety. Wbrew powszechnemu przekonaniu lek z witaminą C nie koniecznie musi być lepszy od suplementu i odwrotnie. Wszystko zależy od standardu jakości produkcji. Generalnie wszystkie leki spełniają standardy GMP, ale niektóre suplementy również. Niestety sam standard GMP nie gwarantuje najwyższej jakości i bezpieczeństwa leku czy suplementu. Większość z nas pamięta masowe wycofania leków z obrotu z powodu zanieczyszczenia substancji czynnych sprowadzonych z Chin. Wynika to z faktu, że standard GMP nie wymaga badania każdej partii substancji czynnej oraz każdej partii gotowego leku czy suplementu diety. Dlatego warto zwrócić uwagę na preparaty produkowane w najnowszym standardzie cGMP, który wymaga ciągłej kontroli zarówno substancji czynnej – witaminy C jak i gotowego produktu. Jeśli oczekujemy aby nasza witamina C była najwyższej jakości powinniśmy wybrać właśnie taką spełniającą najnowszy standard cGMP.
