Menopauza oznacza koniec cykli miesięcznych. Pochodzi od dwóch greckich słów: menos = miesiąc i pausos = zakończenie. Występuje zazwyczaj między 40 a 55 rokiem życia kobiety i towarzyszą jej nieprzyjemne dolegliwości nazywane zespołem klimakterycznym, do których należą: uderzenia gorąca, wzmożone pocenie się, zmiany nastroju, osłabienie koncentracji i pamięci, zaburzenia snu, kołatania serca, skoki ciśnienia krwi, suchość skóry i błon śluzowych, zmiany zanikowe w układzie moczowo-płciowym.
W dzisiejszych czasach nie każda kobieta rodzi dziecko. Natomiast menopauza i zespół klimakteryczny dotyczy większości kobiet – warto podkreślić, że okres około- i postmenopauzalny to około 1/3 życia kobiety. Objawy syndromu klimakterycznego mogą się utrzymywać nawet 10-12 lat, co powoduje istotne obniżenie jakości życia kobiety. Ponadto zmiany, jakie zachodzą w ciele kobiety po menopauzie, mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka chorób układu krążenia, cukrzycy typu II, osteoporozy.
Metabolizm po menopauzie zwalnia i dlatego kobieta może łatwo przybrać na wadze, nawet jeżeli dieta zawiera tyle samo kalorii. Dodatkowym problemem jest zmiana rozmieszczenia tkanki tłuszczowej, wynikająca ze spadku poziomu estrogenów z gynoidalnej (typu gruszka) na androidalną (typu jabłko) – zwiększenie obwodu talii korelujące z otyłością brzuszną zwiększa ryzyko miażdżycy i cukrzycy typu II.
Okres menopauzy niekorzystnie wpływa na kości i stawy – wchłanianie wapnia obniża się, natomiast zwiększa się utrata wapnia z kości. Obniżony poziom estrogenów zwiększa ryzyko rozwoju osteoporozy – podstępnej choroby, która przebiega skrycie – na początku bezobjawowo i może doprowadzić do zniszczenia struktury kości i niebezpiecznych złamań. Szczególnie groźne jest złamanie szyjki kości udowej i kompresyjne złamanie kręgów kręgosłupa – mogą prowadzić do trwałego kalectwa.
Skóra i błony śluzowe w okresie menopauzy stają się suche, wiotkie, podatne na urazy, zwiększa się ilość zmarszczek. Wynika to ze zmian w strukturze skóry postępujących wraz ze spadkiem poziomu estrogenów – szczególnie widoczna jest zmniejszona gęstość sieci włókien kolagenowych, utrata elastyczności i zdolności wiązania wody.
W układzie pokarmowym jest widoczna tendencja do zaparć, wzdęć – wiotczenie mięśni gładkich w jelitach spowalnia perystaltykę, zwiększa ryzyko powstawania uchyłków jelita grubego.
Okres menopauzy może przebiegać łagodnie, z zachowaniem równowagi i harmonii w organizmie kobiety – ale wymaga zmian w sposobie odżywiania i stylu życia, a przy istniejących niedoborach, których nie wyrównuje dieta – odpowiedniej suplementacji.
Posiłki powinny być spożywane regularnie, korzystniej jest jeść 4-5 posiłków dziennie niż 3, ale mniejsze porcje – zapobiega to nadmiernemu spadkowi poziomu glukozy we krwi i powstawaniu „wilczego apetytu” . Stabilizację poziomu glukozy we krwi wspomaga chrom czy jagody Acai.
Unikanie pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym IG – włączanie warzyw do każdego posiłku, produktów pełnoziarnistych zamiast oczyszczanych, ograniczenie cukru i słodyczy – zmniejsza poziom glukozy po posiłku i zapobiega hiperinsulinemii – co zapobiega przybieraniu na wadze i cukrzycy typu II. Jeżeli dieta jest uboga w błonnik, możemy przed posiłkami zastosować Nopalin, a na poprawę nastroju zamiast po słodycze możemy sięgać po wyciąg z nasion kakaowca.
Ograniczenie soli – dieta niskosodowa oraz zioła i naturalne przyprawy zapobiegają zatrzymywaniu wody, obrzękom, nadciśnieniu tętniczemu.
Regularne picie wody – najlepiej letniej lub ciepłej 1,5-2 litrów dziennie – pomaga usunąć toksyny z organizmu. Woda alkaliczna korzystnie wpływa na równowagę kwasowo-zasadową.
Aktywność fizyczna – przyspiesza metabolizm, wzmacnia mięśnie, wysmukla sylwetkę, dotlenia – np. spacery, pływanie, joga, taniec.
Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 – niezbędne dla układu krążenia, mózgu, wzroku, skóry – dieta powinna zawierać tłuste morskie ryby, olej rzepakowy, olej lniany, orzechy. Jeżeli podaż kwasów omega-3 w diecie jest niewystarczająca, wskazana jest suplementacja.
Antyoksydanty: witaminy A, C, E , koenzym Q10, bioflawonoidy (resweratrol) – działanie przeciwstarzeniowe anty-aging, korzystny wpływ na układ krążenia, wzrok, skórę, kości, stawy.
Witamina D3 – niezbędna dla całego organizmu – szczególnie ważna dla układu odpornościowego, kości i odporności. W szerokości geograficznej, w której znajduje się Polska od września do kwietnia niedobór witaminy D3 ma 80-90% populacji. Warto kontrolować poziom aktywnego metabolitu witaminy D3 : 25-OH-D we krwi.
Witaminy z grupy B – układ nerwowy, układ krążenia – przy niedoborze kwasu foliowego, witaminy B12 warto kontrolować poziom homocysteiny we krwi, która może powodować zmiany w naczyniach krwionośnych.
Minerały – wapń, magnez, cynk, selen – przy niedoborach w diecie wskazana jest suplementacja, zalecane formy o dobrej przyswajalności, wapń najlepiej w połączeniu z magnezem, witaminą D3 i K2 .
Probiotyki i prebiotyki – korzystny wpływ na układ pokarmowy, odporność.
Menopausal Formula Calivita – suplement dla kobiet w okresie menopauzy – pomaga przywrócić równowagę hormonalną, uzupełnia niedobory witamin i biopierwiastków.
Menopausal Formula zawiera aż 35 składników, w tym 8 roślinnych (korzeń żeń-szenia, korzeń lukrecji gładkiej, korzeń pluskwicy, drapacz lekarski, jagody niepokalanka pospolitego, korzeń dzięgla chińskiego, skrzyp polny, bioflawonoidy cytrusowe) + witaminy i składniki mineralne.
W okresie okołomenopauzalnym warto również sięgnąć po VitalWoman – zwiększa witalność, energię, libido oraz Every Moment – odżywia, nawilża i regeneruje skórę oraz błony śluzowe okolic intymnych.
Dr n. med. Danuta Broniarczyk-Pawłowska
